Proziaki – smak Podkarpacia

Proziaki – brzmi znajomo, ale z pewnością niejeden Polak miałby nie lada problem, żeby odgadnąć, co kryje się pod tą nazwą. Tymczasem proziaki to przepyszne chlebki sodowe.

Proziak z bryndzą, sezonowymi grzybami, karmelizowaną cebulą, wędzonym boczkiem, śmietaną i świeżą pietruszką. To brzmi pysznie, prawda? Wypieka się je na Podkarpaciu od około 150 lat. Stanowią alternatywę dla typowego chleba dzięki niedrogim składnikom i szybkiemu procesowi wytwarzania. W podstawowym składzie znajdziemy mąkę, wodę oraz sodę oczyszczoną, nazywaną na Podkarpaciu „prozą”. Jak łatwo się domyślić to jej proziaki zawdzięczają swoją nazwę.

Przepis oraz sposób wypieku z biegiem lat ewoluowały. Wodę zaczęto zastępować maślanką, a piece kaflowe ustąpiły miejsca gazowym i elektrycznym. Proziaki to produkt endemiczny, występuje przede wszystkim na Podkarpaciu z nielicznymi wyjątkami w innych rejonach Polski. Dziś możemy odkryć je na nowo dzięki pasji nowego pokolenia kucharzy, którzy czerpiąc inspirację z dawnych przepisów kuchni polskiej, tworzą z nich produkt godny światowej klasy gastronomii. Odwiedzając województwo podkarpackie, spotkamy wiele piekarni, restauracji oraz food trucków serwujących ten wyjątkowy przysmak.

Tradycyjnie proziaki były podawane z masłem i mlekiem lub na słodko z owocowymi przetworami. Klasycznie przyjmują kształt okrągłych, lekko spłaszczonych bułeczek. W nowoczesnym wydaniu spotkamy proziaki serwowane w formie kanapek, jako alternatywę burgerów, a także w formie cienkich placków przypominających tradycyjną włoską pizzę. W kwestii dodatków możliwości są ograniczone tylko wyobraźnią i inwencją kucharza.

Z taką historią proziaki mają szansę wzorem pierogów stać się gastronomicznym hitem także poza granicami kraju. Chciałoby się rzec – cudze chwalicie, swego nie znacie. Odwiedzając malownicze Podkarpacie, koniecznie spróbujcie tego lokalnego specjału. Smacznego!