Pajda chleba po bydgosku

„Czarny chleb i czarna kawa” – to słowa powszechnie znanego utworu. A właściwie nie czarny, a żytni z ziemniakami. Pochodzący z ziemi kujawskiej. Wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Unoszący się zapach świeżo upieczonego chleba to jedno z milszych wspomnień z dzieciństwa niejednego z nas. W dawnych czasach tradycyjny chleb wypiekano z mąki, którą pozyskiwano z własnego gospodarstwo lub kupowano bezpośrednio od młynarza. Mąka była dosyć drogim produktem, dlatego szukano alternatywnych surowców, aby uzyskać równie smaczny
i pożywny chleb. Urodzajna w ziemniaki ziemia kujawska szybko przyniosła rozwiązanie. Gospodynie zauważyły, że dodanie do ciasta chlebowego ugotowanych i utartych kartofli zwiększa ilość otrzymanego pieczywa i poprawia jego walory smakowe. Miękkie, rozgniecione ziemniaki dodawano głównie z powodu oszczędności, gdyż były znacznie tańsze i bardziej dostępne dla wielu mieszkańców Kujaw. Dodatkowo takie rozwiązanie sprawiło, że chleb mógł być spożywany dłużej, gdyż nie tracił tak szybko swojej świeżości.

Chleb z tradycją

Żytni bochenek z ziemniakami to wyrób z długoletnią tradycją, pochodzący z okolic Bydgoszczy. Receptura chleba ziemniaczanego przekazywana była ustnie z pokolenia na pokolenie. W 1831 roku doczekała się ona swojej publikacji w „Nauce dla włościan”. Następnie w 1915 roku w książce kulinarnej „Nauce gotowania do użytku Ludu Polskiego”. Dziś w województwie kujawsko-pomorskim kilka zakładów piekarniczych kultywuje dawne tradycje i oferuje możliwości zakupu chleba ziemniaczanego. Taki chleb można nabyć również w wyznaczonych delikatesach i w sklepach firmowych na terenie i w okolicach Bydgoszczy.

Złotobrązowa, chrupiąca skórka

Chleb z ziemniakami ma chrupiącą, złotobrązową skórkę i miękkie wnętrze o aromacie pieczonych kartofli. Przygotowuje się go ponad 22 godziny, a samo wypiekanie trwa około dwóch godzin. Niepowtarzalny smak i długa historia związana z chlebem ziemniaczanym sprawiła, że został on wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Zapach chleba nastawia nas życzliwie

O tym, że przyjemne aromaty wprawiają nas w dobry nastrój, wiadomo nie od dziś. Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Bretanii we Francji odkryli, że zapach świeżo wypieczonego chleba powoduje, że ludzie są bardziej życzliwi i chętniej pomagają innym. Przeprowadzili oni prosty eksperyment, który dowodził, że ludzie znajdujący się w pobliżu piekarni, byli bardziej skłonni powiedzieć przechodniowi, któremu coś upadło, o jego zgubie. Ośmioro ochotników znajdujących się przed piekarnią, udawało, że szukało czegoś w torbie. Kiedy z zakładu piekarniczego ktoś wychodził, wolontariusze świadomie upuszczali coś drobnego. Okazało się, że 77 proc. wychodzących stamtąd klientów, zatrzymywało się, aby podnieść zgubę i przekazać ją właścicielowi. Eksperyment dowiódł, że spontaniczna pomoc okazywana jest dużo częściej w miejscach, gdzie unosi się przyjemny zapach, zwłaszcza świeżo wypieczonego chleba. A więc –  do dzieła! Dwie składowe: polskie produkty i dobre chęci, a świeżo wypieczony chleb znajdzie się na każdym stole. I nasze samopoczucie stanie się dużo lepsze.