30 grudnia 2020

Majonez… puszysta pycha!

Gości na stołach od niepamiętnych czasów. Ma też swoje zasłużone miejsce w polskiej kuchni.

Śmiało można pokusić się o stwierdzenie, że wynalazczyniami majonezu równie dobrze mogły być nasze babki. Do wyrobu tego puszystego sosu w potrzebowały jedynie jajka, oleju, trochę cukru, soli, musztardy, octu lub soku z cytryny. Ponadczasowość  tego produktu polega na tym, że ta prosta receptura nie zmieniła się od zarania majonezowych dziejów.

Dawno, dawno temu…

Istnieje wiele legend o powstaniu tego sosu. Jedna z nich związana jest z miastem Mahón, stolicą Minorki oraz odniesionym tam przez Francuzów zwycięstwem nad siłami brytyjskimi w 1756 roku. Obrońcom obleganego przez Francuzów Mahón pozostały jedynie zapasy jaj i oliwy. W tych okolicznościach ich głównym pożywieniem miały się stać jaja na twardo, przyprawiane sosem sporządzonym z mieszaniny tych dwóch produktów. Gdy Francuzi zdobyli miasto, zastali na stołach właśnie taką potrawę, w której również zasmakowali, a później ją upowszechnili.

Nie tak dawno temu

Przyjmuje się, że pierwszy mający historyczne znaczenie przypadek wyrobu gotowego majonezu, przeznaczonego na sprzedaż, miał miejsce w 1905 roku w Nowym Jorku w sklepie delikatesowym założonym przez niemieckiego imigranta. Sprzedawał on majonez wyrabiany przez swoją żonę, produkowany w dwóch odmianach i pakowany w drewniane korytka stosowane do ważenia masła. W Polsce po raz pierwszy na skalę przemysłową produkcję majonezu rozpoczęto w 1959 roku, w obecnym województwie świętokrzyskim. Na podstawie tutejszego składu i receptury została oparta obecnie obowiązująca Polska Norma określająca majonez.

Nazywany kultowym

Współcześnie produkcją gotowych majonezów zajmuje się wiele przedsiębiorstw spożywczych na całym świecie. Wyroby te produkowane są w wielu gatunkach i smakach, a także przedstawiają różną jakość. Ten ze świętokrzyskiego na polskich stołach gości od kilkudziesięciu lat i jest równie znany, co uwielbiany. Ma zdecydowanie najkorzystniejszy i najbardziej zbliżony do domowej wersji skład, cechujący się wyrazistym, lekko kwaskowym smakiem. Pozbawiony jest zbędnych konserwantów i ulepszaczy, co sprawia, że pomimo swojej kaloryczności jest produktem zdrowym. Nie oddaje palmy pierwszeństwa konkurencji, bo z powodzeniem cieszy podniebienia wielu konsumentów nie tylko w kraju, ale na całym świecie.  W Stanach Zjednoczonych najbardziej popularny jest w Chicago. Zajadają się nim również mieszkańcy Australii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemiec, Grecji, Rosji, Słowacji, Kazachstanu, Azerbejdżanu, Turkmenistanu, Rumunii czy Czesi.

Czy majonez to majonez?

W dawniejszej kuchni polskiej, ale również francuskiej, majonezem (fr. mayonnaise) nazywa się też potrawę:

Na zimno z ryby, raków lub mięsa i drobiu, którą podaje się albo jako przekąska w formie sałaty na muszelkach, albo na półmiskach w całości, jako danie wykwintne przy proszonych śniadaniach, obiadach i kolacjach, najczęściej z ryb.

Wybiera się wtedy dużą rybę, gotuje się ją w całości w wanience, a ułożywszy na długim półmisku lub na desce serwetą obszytej, smaruje się ją grubo sosem majonezowym i garniruje po wierzchu w najrozmaitszy sposób (za: M. Ochorowicz-Monatową).

majonez

Może Cię zainteresować także:

14 lutego 2024

Ograniczamy plastik w kuchni dla zdrowia i ziemi

Plastik to największe wyzwanie, z jakim przyszło się nam zmierzyć w walce o lepszą planetę. Jest wiele prostych...

8 lutego 2024

Nie taki tłusty czwartek jak go malują

Tłusty czwartek to jeden dzień w roku kiedy pozwalamy sobie na małe ucztowanie. To jedyny taki czwartek, w którym...

10 stycznia 2024

Biebrzańskie Wiedźmy

Biebrzański Park Narodowy jest największym w Polsce. Jego powierzchnia rozciąga się na niemal 600 km2. Teren Parku to w...

21 grudnia 2023

Święta pachnące chlebem z polskich produktów

Chleb jest uznawany za jedną z 12 potraw wigilijnych. Symbolizuje dostatek i pomyślność, a tych szczególnie oczekujemy...

13 grudnia 2023

Podaruj bliskim polskie prezenty

Święta Bożego Narodzenia to czas miłości, radości i przebaczania, ale także czas refleksji i spotkań w rodzinnym...

5 grudnia 2023

Recepta na zimowy czas – kiełki i młode listki

Grudzień, styczeń i luty to dość trudne miesiące w sezonowym kalendarzu żywieniowym. W naszym klimacie dostępne są...