17 marca 2021
Co kryją podziemia Górnego Śląska?
Prawie każdy zna widok górnośląskich kopalni, ale mało kto wie, co kryją ich podziemia. Wiele z nich jest udostępnionych zwiedzającym. Dziś chcemy przedstawić dwa wyjątkowe obiekty, w których podziemną trasę można pokonać… łodziami.
Pierwszy z nich to Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach wpisana w roku 2017 na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Szlakiem Zabytków Techniki Województwa Śląskiego
Tarnowskie Góry słynęły kiedyś z produkcji srebra i ołowiu. Głównym minerałem wydobywanym przez tarnogórskich górników była tzw. galena, czyli ruda ołowiu z domieszką srebra. W połowie XVI w. miasto było największym w tej części Europy producentem galeny w regionie, a wydobywane stąd srebro trafiało aż do Chin.
Kopalnia Srebra działała przez ponad cztery stulecia, drążąc na obecnych terenach miasta ponad 20 tys. szybów, a każdy szyb miał swoją nazwę. Szybów było tak wiele, że górnikom szybko skończyły pomysły na nazwy. Zaczęły więc pojawiać się szyby o nazwie Małpi Ogon, Gwiazda Wieczorna, Pieczeń Wieprzowa, Owies, Pasza, Talerz, Dzbanek, Szklanka, a nawet Piwo jasne.
W 1976 roku podziemia kopalni udostępniono zwiedzającym, a z każdym rokiem trasy wycieczkowe stawały się co raz bardziej atrakcyjne. wycieczki tak kopalnie weszły w XXI wiek, oferując zwiedzającym multimedialne Muzeum Górnictwa, zjazd windą pod ziemię na głębokość 40,5 m, a w czasie wędrówki labiryntem korytarzy, z których najniższy fragment ma wysokość 140 cm, turyści mogą oglądać wykute w skale przodki górnicze, chodniki transportowe i potężne komory powstałe na przełomie XVIII i XIX w. Szlak dla turystów liczy obecnie 1740 m, z czego około 300 m trzeba przepłynąć łodziami.
Nieopodal kopalni znajduje się Sztolnia Czarnego Pstrąga, czyli sztolnia odwadniająca cały kompleks. Jej drążenie rozpoczęto na początku XIX w. Obecnie jest to wykuty w skale dolomitowej korytarz o długości 600 m pomiędzy szybami Ewa i Sylwester, który także pokonuje się pod ziemią łodziami. W świetle lamp można czasem dostrzec pływające pstrągi, które wydają się czarne – stąd legendarna nazwa sztolni.
Drugi obiekt, który słynie z podziemnych atrakcji to Sztolnia Królowa Luiza, która znajduje się w Zabrzu, w budynkach dawnej kopalni o tej samej nazwie. Pierwsze obiekty Kopalni Królowa Luiza powstały pod koniec XVIII w., a Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna – obecnie udostępniona zwiedzającym – była budowana aż 64 lata i umożliwiała odwodnienie ponad 20 kopalń. Całkowita jej długość to 14 km, z czego odcinek ok. 2,5 km jest udostępniony turystom. Większą część chodnika przebywa się pieszo, a 1100 metrów łodziami.
Podczas przepływu, łodzie przeprawiają się pod 170-tysięcznym miastem i wypływają na powierzchnię w samym jego centrum. Niewątpliwą atrakcją jest też obserwowanie samych wyrobisk oraz roślin, które dzięki wilgoci i odrobinie światła rosną ponad 40 metrów pod ziemią.
Na powierzchni dla turystów udostępniony jest Park 12C, stanowiący centrum edukacyjne, oraz Park Techniki Wojskowej.
Wszystkie obiekty – Zabytkowa Kopalnia Srebra, Sztolnia Czarnego Pstrąga oraz Sztolnia Królowa Luiza stanowią część Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.